Η γραφομηχανή
Η ανατροπή του δυναστικού καθεστώτος Ρουμανίας, μας έκανε μάρτυρες πλήθους εκπλήξεων. Ένα καθεστώς στημένο στο όνομα ενός ανύπαρκτου σοσιαλισμού. Σαν τις τόσες βαρβαρότητες, που γίνονται στο όνομα της ελευθερίας. Θα τον λέγαμε, λοιπόν, ονομαστικό ή, σολοικίζοντα και λιγάκι, ανυπαρκτό σοσιαλισμό. Το καλαμπόκι ήταν στα είδη «εν επαρκεία». Κάπου 200 κιλά ήταν η οικογενειακή μερίδα, κατά δήλωση του ετοιμοθάνατου δικτάτορα. Θα μπορούσαμε έτσι, προχωρώντας σε πολιτική ανάλυση, να υπολογίσουμε πόσα σπυριά αντιστοιχούν σε κάθε μέλος μιας Ρουμάνικης οικογένειας. Αλλά δεν το κάνουμε, γιατί προτιμάμε να αναφερθούμε στα πολύτιμα απαγορευμένα είδη (εν ανεπαρκεία, φυσικά).
Τέτοιο είδος, πολέμιο του καθεστώτος, ήταν η γραφομηχανή. Ο ιδιοκτήτης της έπρεπε να δηλώσει την κατοχή της (και φυσικά την αχρηστία της). Η Ρουμάνικη τηλεόραση το ανέφερε μεταξύ των ακροτήτων του καθεστώτος. Και είναι αλήθεια πως η πληροφόρηση (παραγωγή και διακίνηση ιδεών) με μέσο μια απλή γραφομηχανή είναι μηδενική. Με μια μόνη διαφορά: Ταξινομείται στα είδη που σχετίζονται με την πληροφόρηση, την επικοινωνία. Και η δυνατότητα πληροφόρησης είναι ουσία της δημοκρατίας.
Στην αρχαιότητα, στον 6ο αιώνα π. Χ., το αίτημα της δημοκρατίας κατά τις αγωνιστικές κινητοποιήσεις ήταν αίτημα ισότητας στο δικαίωμα πληροφόρησης του συναθροισμένου λαού. Η δημοκρατία εκφραζόταν με τη δυνατότητα της πληροφόρησης. Η «Ισηγορία» επιβίωνε σαν ταυτόσημη με τη δημοκρατία έννοια. Και η γραφομηχανή ήταν απλώς μια σταγόνα πληροφόρησης, μια σταγόνα δημοκρατίας που δεν έπρεπε να κυλήσει στο χώμα.
Μια τόσο στεγνή γη, σαν τη Ρουμάνικη, μόνο με ποταμούς αίματος μπορούσε να αποκτήσει την ευφορία της Ελευθερίας. Και σήμερα ξαφνιάζονται και προβληματίζονται όσοι ήταν απληροφόρητοι και ανύποπτοι θεατές του τεκταινόμενου δράματος. Λες και ήταν απαγορευμένη η μηχανή σ’ ολόκληρη την ευρωπαϊκή ήπειρο.
«Κ. Ν. Παρασκευή, 12 Ιανουαρίου 1990)