Η φυλετική εθνοτική πόλις της ΤΕΓΕΑΣ «ΤΕΓΕΑΤΙΚΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ» Η αρχαιότερη αναφορά στην πόλη της Τεγέας είναι του 14ου αιώνος π.Χ. σε πινακίδα που βρέθηκε στην Αίγυπτο. Άλλη αναφορά βρίσκεται τον 8ο αιώνα στα ομηρικά έπη. Στον κατάλογο νεών της Ιλιάδας του Ομήρου η ΤΕΓΕΑ δηλώνεται σαν μια από τις Αρκαδικές πόλεις που μετέχουν στον Τρωικό Πόλεμο με 60 πλοία που δάνεισε ο βασιλιάς Αγαμέμνονας. Προβάλλονται ως ικανοί πολεμιστές που ξέρουν να πολεμάνε «αγχιμαχητές, επιστάμενοι πολεμίζειν». Από την Τεγέα των μυκηναϊκών χρόνων δεν έχουμε σημαντικά μνημεία. Ξέρουμε όμως πως η ΤΕΓΕΑ είναι ο κόμβος συνάντησης των τριών σημαντικότερων μυκηναϊκών κέντρων αυτής της περιόδου( Αργολίδας, Λακωνίας και Μεσσηνίας) που κάνουν την Τεγέα γνωστή και σημαντική. Η ΤΕΓΕΑ του 8ου , 7ου και αρχών του 6ου αι. π.Χ. είναι ο Σύνδεσμος των εννέα Τεγεατικών Δήμων ως Τεγεατικής Εθνότητας. Ο συνοικισμός αυτών των δήμων για το σχηματισμό της πόλεως που γνωρίζει ο Παυσανίας είναι δημιούργημα του β΄ μισού του 6ου αιώνος π. Χ. Μας είναι γνωστός ο συνοικισμός της Μεγαλόπολης που προήλθε από τη συνένωση 40 Αρκαδικών οικισμών .Η ένωση των Τεγεατικών δήμων δημιουργεί την εθνοτική πόλη της Τεγέας. Αυτήν την Τεγέα επανίδρυσαν οι Τεγεάτες το 1883 και προς την οποία προσβλέπει με σεβασμό ο Δήμαρχος Τεγέας Αναστάσιος Βούτσης. Την θεωρεί σαν μια υπερκείμενη οντότητα την οποία και υπηρετεί με μεγάλο σεβασμό. Έτσι ο «ΤΕΓΕΑΤΙΚΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ» είναι η ιδέα του μεγαλείου της Τεγέας και η θρησκευτική και εμπορική πανήγυρις αποτελεί τον εθνοτικό σύνδεσμο των Τεγεατών τους οποίους εκφράζει και ενώνει. Και αποτελεί συγχρόνως σημείο αναφοράς για τους Τεγεάτες και τους φίλους της Τεγέας. Στην ιστορική συνάντηση Δημάρχου και Δ.Σ. Τεγεατικού Συνδέσμου (Οκτώβριος 1883) υπάρχει η ομολογία «Θα εργασθώμεν υπέρ της Πανηγύρεως». Αυτοί οι εθελοντές εργάτες υπηρετούν για 130 χρόνια το πανηγύρι της Τεγέας σε μια εκδήλωση που θυμίζει τα ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΑ της Αθηναϊκής Δημοκρατίας. Παναγιώτης Φ. Δαλαμάγκας (http://tegea.blogspot.gr).

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ TΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΑΡΙΘ. 37  ---   1885 ---    Εν Αθήναις τη 4 Οκτωβρίου

 Περί συστάσεως πανηγύρεως εν τω δήμω Τεγέας.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α΄

ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

      Προτάσει του Ημετέρου επί των Εσωτερικών Υπουργού εγκρίνομεν την σύστασιν εμπορικής πανηγύρεως εν τη θέσει Παλαιά Επισκοπή του χωρίου Αχουρίων του δήμου Τεγέας της επαρχίας Μαντινείας τελουμένης την 15 Αυγούστου εκάστου έτους και ληγούσης την 18 του αυτού μηνός.

Εν Αθήναις την 1 Οκτωβρίου 1885

                                      ΓΕΩΡΓΙΟΣ

                                                  Ο Υπουργός των Εσωτερικών

                                                 Ν. ΠΑΠΑΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΣ

Και ακολουθεί η διακήρυξη του Δημάρχου Τεγέας.

BAΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΤΕΓΕΑΣ

δ ι α κ η ρ ύ τ τ ε ι

    ότι διά του από 1 Οκτωβρίου 1885 Βασιλικού Διατάγματος  ενεκρίθη η σύστασις εμπορικής πανηγύρεως εν τη παλαιά επισκοπή Τεγέας, ήτις θα τελήται κατ’ έτος από της 15^ης Αυγούστου μέχρι της 18 ιδίου μηνός

ήτοι εφ’ ημέρας τέσσαρας.

    Όθεν φέρων εις γνώσιν των ενδιαφερομένων την ως άνω είρηται σύστασιν εμπορικής πανηγύρεως, παρακαλώ αυτούς να προσέλθωσιν εις αυτήν, ένθα θέλουσιν εύρει πλήρη τάξιν και ασφάλειαν κατά τας συναλλαγάς των, προς δε ότι άπαντα τα είδη των εμπορευμάτων, ά πωληθήσονται εν αυτή, δεν θέλουσιν υποστεί φορολογίαν τινά.

    Δεν κρίνω δε περιττόν να ποιήσωμαι γνωστόν ότι θέλουσιν εύρει αφθονίαν τροφίμων και απάντων των αναγκαιούντων ευχερώς και ότι θέλουσι μείνει ευχαριστημένοι διά τε το εξοχικόν και μαγευτικόν της τοποθεσίας, ένθα τελεσθήσεται η πανήγυρις.

Εν Πιαλίω, τη 3 Ιουνίου 1886

Ο δήμαρχος

Α. ΒΟΥΤΖΗΣ

           

Ο ΧΡΥΣΟΣ ΑΠΟΛΛΩΝΑΣ ΤΗΣ ΤΕΓΕΑΣ

Το Τάμα του Φιλοκράτη.

Φιλοκράτης Δαμονίκου

Υπέρ τον υιόν Δαμόνικον

Ανέθηκε τον βωμόν

Και εχρύσωσε το άγαλμα του Απόλλωνος.

ΦΙΛΟΚΡΑΤΗΣ ΔΑΜΟΝΙΚΟΥ

ΥΠΕΡ ΤΟΝ ΥΙΟΝ ΔΑΜΟΝΙΚΟΝ

ΑΝΕΘΗΚΕ ΤΟΝ ΒΩΜΟΝ

ΚΑΙ ΕΧΡΥΣΩΣΕ ΤΟ ΑΓΑΛΜΑ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΟΣ.

Πράξις

( 8/1/1884)

1. Επιτροπαί εράνου καταπολέμησης ευλογίας.

      Εν Αθήναις σήμερον τη ογδόη (8) Ιανουαρίου 1884 συνελθούσα η Επιτροπή του Τεγεατικού Συνδέσμου και το Συμβούλιον του μηνός Ιανουαρίου περί ώραν πέμπτην Μ.Μ. εν τω γραφείω του αυτού απεφάσισε τα εξής.

    Ο Προεδρεύων αντιπρόεδρος εδήλωσεν ότι ο Τεγεάτης κ. Αναστ. Κυριακόπουλος, παρευρεθείς εις το υπό της Εταιρίας του λαού «Αυτοβοηθείας» δοθέν την   18ην Δεκεμβρίου γεύμα επί τη ενάρξει των εργασιών του καταστήματος (και ειπών ότι εν Τεγέα εξακολουθεί

 καταμαστίζουσα τους κατοίκους η επάρατος νόσος ευλογία καθώς αυτός ούτος προσπαθήσας να ενεργήσει/ διαγράφονται είκοσι δύο λέξεις /)  διηγήθη μετά πολλής λύπης, ότι εν Τεγέα η

ευλογία πλείστας καταστροφάς ποιείται και ουδέν ηδυνήθη κατ’ αυτής να κατορθώσει καίτοι προσπαθήσας.

    Τούτων λεχθέντων, ο κ. Α. Πατζατζόπουλος διοικητής της «Αυτοβοηθείας» έσπευσε να προσθέσει ότι ευκτέον θεωρεί ίνα συσταθεί υπό του Τεγεατικού Συνδέσμου επιτροπή προς είσπραξιν συνδρομών υπέρ των ευλογιώντων Τεγεατών. Την πρότασιν ταύτην υπεστήριξε θερμώς ο κ. Κυριακόπουλος προτείνας ότι οίκοθεν θέλει συντελέσει όπως τάχιστα αποσταλεί εντεύθεν ιατρός ίνα εκτελέσει υπό τας εντολάς του Συνδέσμου και διανείμει φάρμακα και άλλα βοηθήματα.

     Πάραυτα, ο αντιπρόεδρος. ο γραμματεύς και οι σύμβουλοι του Συνδέσμου Γεώργ. Κυρκίνης και Γεώργιος Ναύλερης επεδοκίμασαν την πρότασιν ταύτην και εδήλωσαν ότι συνιστώσιν επιτροπήν εξ επτά μελών αποτελουμένην ήτοι, υπό του κ. Α. Κυριακοπούλου ως Προέδρου και Ταμίου αυτής και υπό των κ.κ. Παναγιώτου Κυρκίνη, Α. Πατζατζοπούλου Β. Σβολοπούλου, Γεωργίου Ναύλερη, Δημ.  Ρέππα και Ιωα. Γκανά, ίνα ενεργήσει την είσπραξιν συνδρομών και διαθέσει ταύτας υπέρ των ευλογιώντων Τεγεατών ως αυτοί καταλληλότερον κρίνουσι. Εξέφρασαν δε οι ανωτέρω κύριοι οι αποτελούντες μέρος του Τεγεατικού Συνδέσμου ότι το Συμβούλιον θέλει εγκρίνει την απόφασίν των ταύτην και προσθέσαντες ότι θεωρούσιν αναγκαίον ίνα η επιτροπή αύτη υποβάλει εν καιρώ εις το Συμβούλιον του Συνδέσμου το αποτέλεσμα των εργασιών της και παραδώσει αυτώ το τυχόν περίσσευμα ίνα χρησιμεύσει δι’ άλλας ανάγκας εν τω μέλλοντι.

     Κατ’ ευτυχή δε σύμπτωσιν ο ιατρός Β. Σταματελόπουλος παρών εδήλωσε ότι προθύμως δέχεται ίνα μεταβεί εις Τεγέαν και εμβολιάσει και επισκεφθεί τους τε ευλογιώντας και λοιπούς εξ οιωνδήποτε νοσημάτων πάσχοντας, παραμένων αυτόσε εφ’ όσον η παρουσία του κρίνεται αναγκαία».

     Το Συμβούλιον εγκρίνον μετ’ ευχαριστήσεως την απόφασιν της Επιτροπής και των κ.κ. Συμβούλων ως και τον γενόμενον ήδη διορισμόν των μελών της επιτροπής της εν Τεγέα Δημοσίας υγείας παρεκάλεσε τον κ. Πρόεδρον ίνα εκφράσει την ευγνωμοσύνην του εις τους κ.κ. Αναστ. Κυριακόπουλον, Αντ. Παντατζόπουλον και τον ιατρόν κ. Βασιλ. Σταματελόπουλον διά την ευγενή αυτών προσφοράν, και να συντελέσει όπως η Επιτροπή άρξηται τάχιστα των εργασιών της, αποσταλεί δε ο ιατρός κ. Β. Σταματελόπουλος εις Τεγέαν, ίνα ενεργήσει τα χρεώδη, διότι εκ των εκεί ιατρών δεν δύναται να επιτευχθεί το ποθούμενον αποτέλεσμα, ως διδάσκει η πείρα. Μεθ’ ό ελύθη η συνεδρίασις.

           Ο Πρόεδρος              Ο Γραμματεύς                 Τα Μέλη

 Σ Υ Ν Δ Ε Σ Μ Ο Σ   Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ο Ν Ω Ν  Τ Ε Γ Ε Α Σ                                                                         

                                         Ο   «Τ Η Λ Ε Φ Ο Σ  »                      

                                        Κ Α Τ Α Σ Τ Α Τ Ι Κ Ο.                                            ΚΕΑΦΑΛΑΙΟ  Α΄ : ΕΠΩΝΥΜΙΑ-ΕΔΡΑ-ΣΚΟΠΟΣ.                                                                                                                                                                                                                             

Άρθρο 1^ο.   Ιδρύεται σωματείο με την επωνυμία –

ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΩΝ ΤΕΓΕΑΣ ( Σ.Ε.Τ. )  Ο  «ΤΗΛΕΦΟΣ»-

με έδρα την ΤΕΓΕΑ (Επισκοπή) του Νομού Αρκαδίας.

΄Άρθρο 2^ο.   Σκοπός του Σ.Ε.Τ. είναι:

1.   Η ανάπτυξη του πολιτιστικού και μορφωτικού επιπέδου των μελών του, των  κατοίκων του ευρύτερου Τεγεατικού χώρου και γενικότερα του λαού μας.

2.   Η έρευνα , μελέτη, διατήρηση και διάδοση της ελληνικής παράδοσης και η προβολή του νεοελληνικού πολιτισμού.

3.   Η καλλιέργεια της επιστήμης και η προαγωγή της παιδείας.

4.   Η βελτίωση της ποιότητας ζωής στην Τεγέα, η καλλιέργεια της  Ι δ έ  α ς  του  Τ ε γ ε α τ ι σ μ ο ύ   ( ως έκφρασης  αγωνιστικότητας, προόδου, συνεργασίας και αλληλεγγύης ), του  Α ρ κ α δ ι σ μ ο ύ ( της αγάπης στη φύση, την τέχνη και τον άνθρωπο )  και της Ε π ι σ τ η μ ο ν ι κ ή ς  ΄Ε ρ ε υ ν α ς.

5.   Η επιστημονική  στήριξη των δραστηριοτήτων των πολιτιστικών και παραγωγικών φορέων της Τεγέας, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και του Τεγεατικού Συνδέσμου.

6.   Η προστασία του περιβάλλοντος.

΄Αρθρο 3^ο.   Για την πραγματοποίηση των παραπάνω σκοπών του ο Σ.Ε.Τ. :

1.   Συνεργάζεται με πρόσωπα, φορείς, ιδρύματα ή σωματεία της Ελλάδας και του Εξωτερικού, που έχουν σχέση με τους σκοπούς του.

2.   Καταρτίζει από μέλη του και συνεργάτες ομάδες εργασίας για την έρευνα και μελέτη των ειδικών τομέων των δραστηριοτήτων του.

3.   Πραγματοποιεί πολιτιστικές εκδηλώσεις  ( διαλέξεις, συζητήσεις, προβολές, παρουσιάσεις επιτεύξεων των επιστημονικών και καλλιτεχνικών τμημάτων ή μελών του, εκθέσεις, εκδρομές, κ.λ.π. ) και αναπτύσσει ποικίλες  δραστηριότητες ( εκδίδει διάφορα έντυπα και δημοσιεύει  στον ημερήσιο και περιοδικό τύπο κ.ά. ).

4.   Δημιουργεί εντευκτήρια, βιβλιοθήκες, αναγνωστήρια και συλλογές παραδοσιακών αντικειμένων αξίων διατήρησης και μελέτης.

5.   Προστατεύει, συντηρεί και προβάλλει τα πολιτιστικά μνημεία των οικισμών της αρχαίας, μεσαιωνικής και νεότερης Τεγέας.

6.   Συλλέγει, κατατάσσει και αξιοποιεί παντός είδους πνευματικά δημιουργήματα των Τεγεατών ή φίλων ερευνητών του Τεγεατικού χώρου δημιουργώντας το   Α ρ χ ε ί ο  Τ ε γ ε α τ ι κ ώ ν  Μ ε λ ε τ ώ ν .

7.   Δημιουργεί αθλητικά τμήματα, τμήματα σκακιού  και άλλων πνευματικών παιχνιδιών.                                  -

8.   Δημιουργεί από μέλη του σ’ οποιαδήποτε πόλη της Ελλάδας ή του Εξωτερικού τοπικούς αυτόνομους Συνδέσμους σύμφωνους με τους σκοπούς και διάρθρωση αυτού του καταστατικού.                                     

9.   Αναπτύσσει κάθε δυνατή και νόμιμη δραστηριότητα.

ΠΑΝΗΓΥΡΙΣ 1885.

ΠΑΝΗΓΥΡΙΣ 1885.

Τέλεσις θείας λειτουργίας εν Επισκοπή.

(Αλεξόπουλος, Ιστορία Τεγεατικού Συνδέσμου, σελ.89-90).

Τη 5^η Αυγούστου υπεβλήθη αναφορά προς τον Αρχιεπίσκοπον Μαντινείας-Κυνουρίας υπογεγραμμένη παρά 85 κατοίκων Τεγεατών παρακαλούντων αυτόν να επιτρέψεέψει να τελεσθεί Παντεγεατική Ιεροτελεστία εν Επισκοπή. Ην και επέτρεψεν.

            Διά του υπ’ αριθ. 1054 της 27^ης Αυγούστου τηλεγραφήματος αναγγέλλεται υπό του ιερέως Ευθ. Γεωργούλη ότι ετελέσθη μεγαλοπρεπεστάτη ιεροτελεστία εν τω Ναώ της Επισκοπής.

            Ομοίως ο Δήμαρχος Τεγέας Αναστάσιος Βούτσης διά του υπ’ αριθ. 281 εγγράφου της 16^ης Αυγούστου αναγγέλλει, ότι η τέλεσις της θείας λειτουργίας εν Επισκοπή υπήρξε λαμπροτάτη.

Έλαβον μέρος δώδεκα ιερείς κατά την θείαν λειτουργίαν και το συναθροισθέν πλήθος εκ διαφόρων χωρίων Τεγέας και Τριπόλεως ανήλθεν εις δύο χιλιάδας και πλέον,

            Εξεφωνήθησαν λόγοι ενθουσιώδεις     και εισεπράχθησαν περί τας εξακοσίας δραχμάς αίτινες παρεδόθησαν εις τους αντιπροσώπους του Τ.Σ. Δημήτριον και Χρ. Σταθοπούλους, Προς δε τούτοις αναγγέλλει ότι προσεχώς θέλει προσκαλέσει το Δημοτικόν Συμβούλιον, ίνα ψηφίσει την σύστασιν ετησίας εμπορικής Πανηγύσεως και θέλει προβεί εις τον διορισμόν Εκκλησιαστικού Συμβουλίου προς διοίκησιν του Ναού.

            Διά του από 31 Αυγούστου 1885 επιστολής του Δημάρχου κ. Αν. Βούτση  αναγγέλλεται, ότι εγένετο Πανήγυρις μεγάλη, Εξησφαλίσθη η ασφάλεια και η αφθονία πάντων των αγαθών προς τους ξένους

 

Π ρ ά ξ ι ς  6/85

   ( 4 Αυγούστου 1885 )

      Εν Αθήναις τη 4 Αυγούστου 1885 σήμερον ημέραν Κυριακήν και 4ην μ.μ. συνήλθε το Συμβούλιον του Τεγεατικού Συνδέσμου παρόντων των υπογεγραμμένων και απεφάσισε τα εξής:

   Αναγνωσθέντων διαφόρων εγγράφων εκ Τεγέας πεμφθέντων και αγγελλόντων την πρόοδον των εργασιών της επισκευής της Επισκοπής το Συμβούλιον εχάρη επί τούτω και εξέφρασε την ευχήν όπως μεταβώσιν εις Τεγέαν και παρασταθώσιν εις την τελετήν της  α΄ ιερουργίας της Επισκοπής τινά των μελών του Συμβουλίου και όσοι των εταίρων επιθυμούσιν, εδόθη δ’ εντολή εις τους κ.κ. Αντιπρόεδρον, Ταμίαν και τον κ. Π. Κιρκίνην, σύμβουλον, ίνα κατασκευάσωσι πυροτεχνήματα όσα αναγκαιούσιν, ίνα η εορτή τελεσθεί αξιοπρεπώς, να πληρωθεί δε το ανάλογον ποσόν.

      Διόρισε δε  επιτροπήν διαχειριστικήν  του Ναού της Επισκοπής τους

Ευθύμιον Ιερέα Γεωργούλην Οικονόμον, κάτοικον Αχουρίων,

Γεώργιον Στ. Τζιπιανίτην και

Μήτζον Σβώλον,κατοίκους του αυτού χωρίου,

Γεώργιον Ι. Βοριάν κάτοικον Πιαλίου και

Ιωάννην Βοσυνιώτην κάτοικον Ιμπραϊμ Εφέντη

    προς ους θέλει πέμψει μονογεγραμμένον βιβλίον υπό της Επιτροπής υπό τον όρον να επιστρέφεται εις τον Σύνδεσμον την α΄ Μαϊου εκάστου έτους, ίνα ανανεούται διά νέου, δημοσιεύεται δε  ο λογαριασμός διαχειρίσεως εν ιδίω κεφαλαίω εις την γενικήν του Τεγεατικού Συνδέσμου λογοδοσίαν και

    να παρακληθεί ο Δήμαρχος Τεγέας ίνα χορηγήσει την συνδρομήν του εις τον Σύνδεσμον και την επιτροπήν του Ναού.

       Μετά ταύτα ελύθη η συνεδρίασις.

Ο Πρόεδρος Ο αντιπρόεδρος Ο ταμίας Ο γραμματεύς Τα μέλη.

                          

    Εδέχθησαν ίνα ιδία δαπάνη μεταβώσιν εις Τεγέαν κατά την εορτήν της Επισκοπής ως αντιπρόσωποι του «Τεγ. Συνδέσμου» οι σύμβουλοι κ.κ. Παναγ. Κυρκίνης, Παναγ. Νικολόπουλος και Ελευθ. Παντελόπουλος προς ους εξεφράσθη η ευαρέσκεια της ολομελείας του Συμβουλίου, ενετάλη δε η Επιτροπή ίνα εφοδιάσει αυτούς διά των αναγκαιουσών οδηγιών και εγγράφων.

                                                     ( Υπογραφαί)

  

H ΝΕΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΟΥ ΤΕΓΕΑΤΙΚΟΥ. Επιστροφή στις ρίζες.

Η Νέα Διοίκηση του Τεγεατικού

Επιστροφή στις ρίζες.

Την Τετάρτη, 5 Μαρτίου 2014, 6.30 μμ. στα Γραφεία του Τεγεατικού Συνδέσμου, Αριστοτέλους 89, θα γίνει η εγκατάσταση της Νέας Διοίκησης. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουμε το νέο Πρόεδρο, παλιό στέλεχος και εργάτη του Τεγεατικού Συνδέσμου. Τον πρωτεργάτη της «Διαρκούς Εκθέσεως Λαϊκού Πολιτισμού και Παράδοσης», του ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΤΕΓΕΑΣ.

Αλλά ξεχωρίζουμε και τη δέσμη με τα πέντε «άνθη της Διοίκησης» που εκλέγονται υποχρεωτικά από το καταστατικό, ώστε να εξασφαλίζεται η διαρκής ανανέωσή της. 1. Το Δεδούση Αλέξανδρο, Λογιστή-Φοροτεχνικό, από την Αλέα. 2. Τη Λαμπροπούλου Κυριακή Ηλεκτρολόγο Μηχανικό από τις Ρίζες. 3, Τη Νάτση Γεωργία, Ιδιωτικό Υπάλληλο από Επισκοπή, 3. Την Πανούση Βασιλική, Συμβολαιογράφο, από τη Μαγούλα και 5. Το Σούντρη Δημήτρη, Καθηγητή Ε.Μ.Π. από Ψ. Βρύση.

Αναφερόμαστε ειδικά σήμερα στον παλιό μας γνώριμο από την εμφάνιση του Λαογραφικού Μουσείου Τεγέας και την οργανωτική του παρουσία στις δραστηριότητες της παραγωγικής διετίας του Συνδέσμου,1998-2000, και όχι μόνο, τον Κώστα Αθανασόπουλο. Γιατί είναι ο διπλά Πρόεδρος, της Διοικητικής Επιτροπής (Ομάς Συντονισμού και Ταχείας Επέμβασης) και Διοικητικού Συμβουλίου, των 21 μελών που από μόνα τους συγκροτούν το νόμιμο αριθμό μελών για τη σύσταση σωματείου. Γι’ αυτό στις συνήθεις παρουσίες μελών των Γενικών Συνελεύσεων δεν γίνεται υπέρβαση του  αριθμού 40, εκτός των περιπτώσεων «Δημοψηφίσματος» (αρχαιρεσιών).          

Ο Νέος Πρόεδρος του Τεγεατικού Συνδέσμου δεν είναι απλά ένας χημικός μηχανικός  με μεταπτυχιακές σπουδές και εμπειρία στις ΗΠΑ. Είναι ο Τεγεάτης που παρουσιάζει έντονη κοινωνική συνείδηση από τότε που σαν μαθητής του Γυμνασίου Τεγέας διαμοιραζόταν ανάμεσα σε Τεγέα και Αστρος, χωρίς να διχοτομείται.

Ο Κώστας  από τα πρώτα βήματα της ζωής του ήταν ένας ταξιδευτής. Το τελευταίο του μεγάλο ταξίδι, παραμονές αρχαιρεσιών, ήταν στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις του Βορείου Ιράκ ( του ημιαυτόνομου Κουρδιστάν) συμβουλευτικού χαρακτήρα. Σχηματοποιώντας τις παρατηρήσεις μας θα αναφέραμε πως και  η ζωή του ήταν ένας τέλειος κύκλος,  αδελφωμένος με τον Τεγεατικό που βρήκε τον εαυτό του. Καθώς ο νέος Πρόεδρος, καλλιεργητής 1111 δενδρυλλίων ελιάς και συλλέκτης των πρώτων 100 κιλών καρπών, αποτελεί εγγύηση πως ασφαλώς θα μπορέσει να φροντίσει και το υπεραιωνόβιο δέντρο του Συνδέσμου.  

Και όταν βρέθηκε στην Αμερική  ζήτησε από τη συμμαθήτριά του τη Μαίρη να παρατήσει τις σπουδές και την Ελλάδα και να γίνει σύντροφος στη ζωή του. Θα ξαναγύριζαν όμως στην πατρίδα για να κάνουν μια Ελληνική Οικογένεια. Έτσι από τότε εμφάνισε το βασικό χαρακτηριστικό ενός ηγήτορα, που είναι προγραμματισμός και  συνέπεια.

Ξεκίνησε την καριέρα του το 1974 και θα εργαστεί ως μηχανικός έως το 1979 στην Πετρελαϊκή Ένωση Καλιφόρνιας (Διυλιστήρια Σικάγου) ενώ για μια τετραετία(1971-74) απασχολήθηκε ως τεχνικός με αντικείμενο πυρασφάλεια κτιρίων στο Σικάγο συνδυάζοντας σπουδές και εργασία. Για να επιστρέψει προγραμματισμένα στην Ελλάδα το 1979, ενώ είχαν προστεθεί στα μέλη της οικογένειας τα νεώτερα, Γιάννης και Φώτης, που σήμερα με ολοκληρωμένες σπουδές εργάζονται ως μηχανικοί.

            Η Motor Oil Hellas (Διυλιστήρια Κορίνθου) τον δέχτηκε ως ανώτερο μηχανικό και Επικεφαλής των ειδικών μελετών (1979-1981) για να ακολουθήσει η σταδιοδρομία του στη Βόρεια Ελλάδα. Εκεί η Πετρελαϊκή Εταιρία Βορείου Αιγαίου με έδρα την Καβάλα θα τον απασχολήσει μια ολόκληρη 12ετία (1981-1993) ως διευθυντή τεχνικών υπηρεσιών, εφαρμοσμένης μηχανικής και διευθυντή παραγωγής

            Στη δωδεκαετία αυτή της δημιουργικότητας παρουσίασε πολυσχιδή δράση. Τότε συμμετείχε στη δημιουργία του Συλλόγου Πελοποννησίων Καβάλας (όπου και διετέλεσε πρόεδρος για τρεις διετίες, 1985-1991) με ακτινοβολία σε όλη τη Μακεδονία, και όχι μόνο. Και έκανε την Καβάλα δεύτερη πατρίδα του Κολοκοτρώνη. Τα μνημεία από το πέρασμά του είναι εμφανή και ο ίδιος συνεχίζει να έχει μια ουσιαστική και αρκετά συχνή παρουσία στη ζωή της πόλεως.

            Από το Φεβρουάριο του 1993 θα ενταχθεί ως Γενικός Τεχνικός  Διευθυντής στα διυλιστήρια της Πετρόλα Ελλάς (Ελευσίνας) με κύρια καθήκοντα τον σχεδιασμό, την καθοδήγηση, τον συντονισμό και την επίβλεψη όλων των δραστηριοτήτων των επιμέρους Διευθύνσεων προκειμένου να διασφαλιστεί η κανονική, ασφαλής και αποτελεσματική λειτουργία του διυλιστηρίου και το υπόλοιπο των εγκαταστάσεων σε ένα βέλτιστο κόστος, κάτω από τη στρατηγική της εταιρίας και της πολιτικής και των υφιστάμενων εθνικών και ευρωπαϊκών κοινοτικών νομοθεσιών.

            Μετά τη συγχώνευση της Πετρόλα και Ελ.ΠΕ Α.Ε. τον Οκτώβρη του 2003 διορίστηκε «συντονιστής των διυλιστηρίων και  Διευθυντής επιχειρηματικής ανάπτυξης», με στόχο να διερευνήσει, αναλύει και εξετάζει τις νέες τεχνολογικές εξελίξεις αναζητώντας συνεργασίες και συνεργούς.

            Τον Ιούνιο του 2005 βρίσκεται στο Μαυροβούνιο της Σερβίας ως Διευθύνων Σύμβουλος της Jugopetrol AD Kotor, της μεγαλύτερης πετρελαϊκής εταιρίας αποθήκευσης και διανομής στο Μαυροβούνιο με δίκτυο λιανικής, σε υπηρεσίες, θαλάσσιο εφοδιασμό και βιομηχανία.

Τον Μάιο του 2008 επιστρέφει και διορίζεται Διευθύνων Σύμβουλος της EAKAA (Εταιρεία Αγωγού Καυσίμου Αεροδρομίου Αθηνών Α.Ε.).Η κύρια δραστηριότητα της εταιρείας είναι η ασφαλής και αδιάκοπτη προμήθεια (μέσω αγωγού) Jet καυσίμων στο Διεθνές Αεροδρόμιο Αθηνών. Σε αυτή την υπηρεσία το 2012 τελειώνει τη σταδιοδρομία του που οριοθετείται με το πλάτος δύο Ηπείρων, το πλήθος εκατοντάδων υπηρεσιών και χιλιάδων ανθρώπων, ως πρόεδρος και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου διαφόρων ενώσεων. Εκεί δημιουργείται το ενδιαφέρον του για τη Λαογραφία. Αν ο Τεγεατικός είναι μια παράξενη λαογραφία, τότε βρήκε τον Πρόεδρό του. Ένας παράξενος προορισμός με μειωμένα έσοδα φαντάζει σαν τη φτωχή Ιθάκη του Καβάφη.

Ευχόμαστε να επιτύχει το καλύτερο ο ίδιος και οι 20 έμπειροι συνεργάτες του Δ.Σ. για την Τεγέα και την Αρκαδία.

Παναγιώτης Φ. Δαλαμάγκας

http://arethusa.wordpress.com

 

 

ΔΙΟΝΥΣΙΑΚΟ ΑΠΟΛΛΩΝΙΟ ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟ. "Χώμα Γης".

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΤΕΓΕΑΣ

Η «ΝΕΑ ΠΑΙΔΙΚΗ ΧΑΡΑ»

                Η εξέδρα του Νόστου με το αφιέρωμα του ομηρικού πλοίου του Αρκαδικού Οδυσσέα (τώρα έχει μείνει μόνο ένας ξύλινος ιστός για να κατευθύνει τα όνειρα των μικρών παιδιών).  Μνημείο συγχρόνως της Αγοράς της Τεγέας, «Εν Πλινθίω», με τους τέσσερις βωμούς των φυλών της πόλεως της Αρχαίας Τεγέας  και τα αντίστοιχα βάθρα των αγαλμάτων του Απόλλωνα Αγυιέα, προστάτη των οδών και των λεωφόρων για τους πολυτάξιδους Αρκάδες και Τεγεάτες. Αλλά και μνημείο της αγοράς των μαθητών της Τεγέας, με το βήμα των ομιλητών για μαθητές και μη μαθητές: «Τις αγορεύειν βούλεται;».

Νότια της εξέδρας οι κυπαρισσένιοι κίονες του Ναού του Οδυσσέα, που τον έχτισε στη Σκοπή του Βορείου Όρους επιστρέφοντας από την ομηρική Ιθάκη στον τόπο που τον γέννησε, την Αρκαδία της ιστορίας και του μύθου, του Πάνα και των δρυάδων νυμφών. Εδώ που συναντούνται οι πολιτισμοί και αγκαλιάζονται οι άνθρωποι. Γιατί… «ΑΡΚΑΔΕΣ ΕΣΜΕΝ», όλοι Αρκάδες είμαστε. Στη χώρα της Ειρήνης και της συναδέλφωσης  των λαών.

Η «ΝΕΑ ΠΑΙΔΙΚΗ ΧΑΡΑ» είναι ένας ξεχωριστός κόσμος για τα παιδιά του Γυμνασίου ΤΕΓΕΑΣ που σηκώνουν τα χέρια ψηλά και φωνάζουν: «Θέλω φτερά! Θέλω όνειρα!». Ένα μέσο έκφρασης για τα δικά τους χέρια.

Τα παιδιά παίζοντας βρήκαν και τη σωστή ονομασία του Πάρκου: «ΕΚΘΕΣΙΑΚΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΡΚΟ». Γιατί σ’ αυτό το χώρο κυριαρχούν δυο εκθέσεις. Η «ΔΙΑΡΚΗΣ ΕΚΘΕΣΗ ΛΑΪΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ» που στεγάζεται στο ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΕΓΑΡΟ του Τεγεατικού Συνδέσμου, Και η περιοδική  έκθεση «ΟΛΥΜΠΙΣΜΟΥ, ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ», που βρίσκεται από το 1988, μετά από πρόταση του Συνδέσμου Επιστημόνων Τεγέας, στη ΒΔ γωνία του Πάρκου. Έτσι και η ΝΕΑ ΠΑΙΔΙΚΗ ΧΑΡΑ αποτελεί κομμάτι αυτής της έκθεσης. Είναι στοιχείο και έκφραση ταυτότητας πολιτισμού. Και οτιδήποτε δημιουργείται και έχει δική του ταυτότητα, αποτελεί «περίπτερο» του ΕΚΘΕΣΙΑΚΟΥ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ. Τέτοια είναι και η Αψίδα της Μεγάλης Παλαιάς Επισκοπής Τεγέας  που το πρωτότυπό της βρίσκεται στο κέντρο της μεγάλης ανασκαφής. Η αψίδα είναι δίπλα στη Βασιλική του Θύρσου που περιμένει κάθε 15Αύγουστο την εικόνα με το σκήνωμα της Παναγίας. Με την ευγενική μορφή του Χριστού που κρατάει στα χέρια του σα φασκιωμένο μωρό την ψυχή της Παναγίας για να την οδηγήσει στον Παράδεισο των Ουρανών. Παραστεκάμενοι γύρω από το σκήνωμα της Παναγίας οι συνεσταλμένες μορφές των 12 Αποστόλων που  ήρθαν «εκ περάτων της Γης», κατά τα Ιερά Κείμενα, για το τελευταίο και υπέρτατο καθήκον προς τη μητέρα του Δασκάλου τους. Πώς; Είναι το πρώτο θαύμα της Κοιμωμένης Παναγίας που μας ήλθε ως εικών από το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων και την υποδέχτηκε με τιμές αρχηγού κράτους ο Λαός της Τρίπολης. Και το επαναλαμβανόμενο θαύμα κάθε χρόνο με τη συρροή των χιλιάδων Ισαποστόλων για να παρακολουθήσουν και να συμμετάσχουν στην Εκφορά της εικόνας της Παναγίας.

Είναι μια δραματοποίηση της εκκλησιαστικής ιστορίας, που μόνο με τις αρχές της Αριστοτελικής Ποιητικής μπορεί να γίνει κατανοητή και ιδιαίτερα τον ορισμό της τραγωδίας. «Έστι ουν τραγωδία μίμησις πράξεως σπουδαίας και τελείας..». Και η Εκφορά της εικόνας της Παναγίας ως μεσαιωνικό δρώμενο πράξεως, της Κοίμησης της Θεοτόκου, είναι μίμηση πράξεως. Που είναι και σπουδαία και τέλεια. Τέλεια, γιατί ξεκινάει ως «Κοιμωμένη» από την Εκκλησία Της για να καταλήξει κατά την επιστροφή ως «Υπέρμαχος νικηφόρος στρατηγός», κατά την ιερή ρήση της εισαγωγής των χαιρετισμών  της Θεοτόκου «τη υπερμάχω στρατηγώ τα νικητήρια, ως λτρωθείσα των δεινών ευχαριστήρια».

«Μέγεθος εχούσης». Η Εκφορά πρέπει να έχει λογική διάρκεια και μήκος. Από το 1988 ο Σύνδεσμος Επιστημόνων Τεγέας προσέθεσε το πρώτο μήκος των 600 μέτρων και από το 2000 μ.Χ. το μήκος των 750 μ.  Αυτά τα 150 μ. που προστέθηκαν μπορούν να δεχτούν άλλους 500 «Ισαποστόλους» στην κατανυκτική εκφορά με το λυτρωτικό χαρακτήρα που αποκτά η συμμετοχή των πιστών στη λειτουργία, όπως ορίζεται από την ουσία της Ορθοδοξίας.

Αυτό που αγνοεί ο «αμαρτωλός  εγγονός» του Βασίλη του Ψυχογυιού είναι πως η    Κοιμωμένη Παναγία ακολουθεί μια διπλή πορεία, προς τον Παράδεισο των Ουρανών που την οδηγεί ο ίδιος ο Χριστός και προς τον Παράδεισο της Εκκλησίας του Χριστού στον οποίο τη συνοδεύουν οι 12 Απόστολοι και κατά τον 15Αυγουστο οι 1000 τυχεροί Ισαπάστολοι. Αν, όπως ερμηνεύει ο Μέγας Βασίλειος, ο Παράδεισος της ΕΔΕΜ, που παρίσταται και στην Εκκλησία του Θύρσου, είναι σύμβολο της Εκκλησίας του Χριστού, τότε ο αμαρτωλός εγγονός εμποδίζοντας την Παναγία να προσεγγίσει την Εκκλησία του Χριστού διαπράττει «ΥΒΡΙΝ» με ό,τι συνεπάγεται αυτό κατά την Αριστοτελική ερμηνεία της τραγωδίας.

Η Εκφορά, όπως και η ελληνική τραγωδία, έχει Αρχή, Μέση και Τέλος. Που όπως προείπαμε συμβολίζει το θρίαμβο της Εκκλησίας του Χριστού.

                Δίπλα στην Εκκλησία του Θύρσου υπάρχει ο παρεκκλήσιο της Αγίας Τριάδος που συμβολίζει το μεγαλείο της Δημιουργίας και το Θρίαμβο της Ορθοδοξίας «ΑΓΙΟΣ, ΑΓΙΟΣ, ΑΓΙΟΣ, ΑΓΙΟΣ ΚΥΡΙΟΣ Ο ΘΕΟΣ ΣΥΝ ΥΙΩ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙ ΑΓΙΩ», κατά την επιγραφή του δαπέδου της μικρής εκκλησίας.

Στην κάμψη της στροφής της Λεωφόρου Απόλλωνος δεν υπάρχει πια ο βωμός του Χρυσού Απόλλωνα με το περίφημο επίγραμμα ευσέβειας, το Τάμα του Φιλοκράτη,  για το θεραπευτή θεό Απόλλωνα.

ΦΙΛΟΚΡΑΤΗΣ ΔΑΜΟΝΙΚΟΥ

ΥΠΕΡ ΤΟΝ ΥΙΟΝ ΔΑΜΟΝΙΚΟΝ

ΑΝΕΘΗΚΕ ΤΟΝ ΒΩΜΟΝ

ΚΑΙ ΕΧΡΥΣΩΣΕ ΤΟ ΑΓΑΛΜΑ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΟΣ.

Αλλά, όπως προέλεγε και η προφητεία της Ερατώς «ΧΑΙΡΕ ΑΠΟΛΛΟΝ!»,

Χαίρε, ο χρυσώ ενδυθείς Άπολλον.

Χαίρε, αγλάισμα πόλεως και Αρκάδων καύχημα.

 Ότι από του σώματός σου νέος Οίκος Κυρίου γενήσεται,

 αγάπης εμπλεως και ου χρυσού και πορφύρας δεόμενος. Ο  Ναός του Απόλλωνα έγινε εκκλησία του Χριστού με μήκος κλίτους 45 μ.

Οι ευσεβείς πιστοί του Χριστού σεβάστηκαν το βωμό σαν έκφραση μεγάλης ευσέβειας. Και τον βρήκε μετά από δύο χιλιετίες η Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή (τέλη 19^ου αιώνα μ.Χ.) και τον φύλαξε στις αποθήκες του μεγάρου της περίφημης Γεωργικής Σχολής. Αλλά μαζί με την καταστροφή του Μεγάρου (Ιούνιος 1972) τον εξαφάνισε ο Μεγάλος αμαρτωλός του Τ.Σ. Καραμεσούτης. Γιατί το Μέγαρο και τα μάρμαρα δεν του έφερναν, λέει, έσοδα στον Τεγεατικό.  Έπασχε ο Χριστιανός από την αρρώστια του Τεγεατικού, που οι ειδικοί αποκαλούν «εμπορικό σύνδρομο».  Από αυτό που πάσχει δυστυχώς  και ο εγγονός του Βασίλη του Ψυχογυιού που κουβάλησε στην παιδική χαρά ένα παράξενο τσιμεντένιο ομοίωμα εκκλησίας για να το βλέπουν τα παιδιά και το μουτζώνουν. Αλλά αυτός, κατά τη συμβουλή κάποιου Ριζιώτη, πιστεύει πως θα τον βοηθάει σε πανηγύρια και γάμους. Τη λύση θα δώσει ο Μεγάλος θεός Διόνυσος με το ιερό φυτό του, τον κισσό, προκαλώντας αυτό που αποκαλούμε στο περιβάλλον «αισθητική ταφή». Οι φύση και οι προστάτες της πάντα βρίσκουν τη λύση.

Να δούμε και το ιστορικό του. Αυτό το διαβολόπραμα το έφερε στην Επισκοπή ο Βουνανιώτης Πρόεδρος Αθανάσιος ο «μικρός», αφού φέσωσε τον Τεγεατικό 25 χιλιάδες Ευρώ. Τους κουβαλούσαν στα δικαστήρια αστυνομία και αρχαιολόγοι. Τελικά αθωώθηκαν, αλλά δεν δικαιώθηκαν ποτέ. Γιατί κανένα από τα μέλη του Τεγεατικού δεν τους παρέπεμψε στα ποινικά για βλάβη του Συνδέσμου 25,000 ευρώ, δηλαδή για κακούργημα.

Οι Τεγεάτες αποκαλούν το «διαβολόπραμα» «εκκλησιά των δαιμονισμένων» γιατί καθώς το πέταξαν «μεγαρισμένο» (από τη λέξη μέγαρο βγαίνει η λέξη μαγαρισμένος) ανάμεσα στις παράγκες, ο παρακείμενος παραγκολόγος κάθε φορά που ακουγότανε ψαλμός ή το «ευλόγησον Δέσποτα»,  συνόδευε πότε με Παναγίες, πότε με Χριστούς και πότε με καντήλια. Άντε τώρα να πείσεις τους Τεγεάτες πως δεν ήταν «δαιμονισμένος»!

Καθώς η Κοιμωμένη Παναγία μεταφέρεται από τον Παράδεισο της ΕΔΕΜ στις Ανατολικές Πύλες του Παραδείσου (δυο πέτρινοι παραστάδες δεξιά και αριστερά φέρουν τα ονόματα των ποταμών του Παραδείσου ΤΙΓΡΙΣ και ΕΦΡΑΤΗΣ, αλλά και τα σύμβολά τους, τον κισσό και τα καλάμια), η Λεωφόρος Απόλλωνος μετασχηματίζεται σε Λεωφόρο Παραδείσου. Αλλά όταν η Ιερή Πομπή μπαίνει στα μεσαιωνικά τείχη της καστροπολιτείας και ο αναγνώστης διαβάζει τη δραματικό παρακλητικό του 1296, τότε και η Παναγία μετασχηματίζεται σε Πλατυτέρα των Ουρανών. Όλο το εκκλησίασμα καθώς μαθαίνει πως η πόλη που μόλις ελευθερώθηκε θα καταστραφεί και τα τείχη θα κατεδαφιστούν, παρακαλεί την Παναγία όπως αγκάλιασε το Χριστό που ήταν όλοι οι ουρανοί μαζί, έτσι να αγκαλιάσει και να προστατέψει την πόλη που χάνεται. «1. Τείχισον ταις σαις αγκάλαις πόλιν ολουμένην η Πλατυτέρα των Ουρανών και δεξαμένη τον οίκτον των ελεούντων Σε Θεοτόκε. 2. 3…».

Μετά το πέρασμα της Πύλης ακολουθεί το Φρέαρ της Παναγίας πάνω στο οποίο ο Μικρός Βασίλειος αρνείται να τοποθετήσει επί 12 χρόνια την αεραντλία, τον Πύργο του Τεγεατικού, που κάποτε (από το 1886)πότιζε χιλιάδες ανθρώπους και ζώα του Μεγάλου Πανηγυριού. Αυτό που για 30 χρόνια το ζεύγος των διαχειριστών του Τουριστικού Περιπτέρου (γιατί τους φυλάνε ακόμα και τους καμαρώνουν;) το έχει μετατρέψει σε Αποχωρητήριο Στερεών Αποβλήτων. Και Νότια, για να μη φαίνεται το αίσχος, σηκώσανε μια λαμαρινόπορτα, σύμβολο ντροπής για το Βασίλη και την παρέα του. Αλλά και για όλα τα μέλη του Τεγεατικού.  Ήμαρτον, Θεέ μου!

Ας δραστηριοποιηθούν κάποιοι, αν δεν μπορεί ο «μέγας» Βασίλειος, ώστε πάνω στο ΦΡΕΑΡ να τοποθετηθεί ο Πύργος του Τεγεατικού. Το ακριβές αντίγραφό του που το έχει πληρώσει ο Σύνδεσμος με 250 χιλιάδες δραχμές και έφτασε από την Ιεράπετρα της Κρήτης με την ευγενή φροντίδα, προσωπική δαπάνη και αγάπη  ενός ευγενή Τεγεάτη, περιμένει καρτερικά πάνω από 12 χρόνια. Δεν είναι αρκετά κ. Πρόεδρε; Δέστε το και σεις σα Νέα Παιδική Χαρά. Εμείς εκτός από τους χιλίους Ισαποστόλους της Εκφοράς υπολογίζουμε και σε άλλες 10 και μέχρι 50 χιλιάδες επισκέπτες. Ένα λαμπρό ξεκίνημα και για το Νέο Διαχειριστή του Τουριστικού Περιπτέρου. Που θα βοηθήσει Τεγεατικό, Τεγέα και Αρκαδία. Ένας μικρός Παράδεισος στα σπλάχνα ενός Μεγάλου Παραδείσου, της Αρκαδίας του μύθου και της ουτοπίας που τόσοι την είδαν ως τη χώρα του ονείρου και του αληθινού Παραδείσου.

Παναγιώτης Φ. Δαλαμάγκας

                                                                (http://arethusa.wordpress.com)

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΤΕΓΕΑΣ. Η "ΝΕΑ ΠΑΙΔΙΚΗ ΧΑΡΑ"

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΤΕΓΕΑΣ

Η «ΝΕΑ ΠΑΙΔΙΚΗ ΧΑΡΑ»

                Η εξέδρα του Νόστου με το αφιέρωμα του ομηρικού πλοίου του Αρκαδικού Οδυσσέα (τώρα έχει μείνει μόνο ένας ξύλινος ιστός για να κατευθύνει τα όνειρα των μικρών παιδιών).  Μνημείο συγχρόνως της Αγοράς της Τεγέας, «Εν Πλινθίω», με τους τέσσερις βωμούς των φυλών της πόλεως της Αρχαίας Τεγέας  και τα αντίστοιχα βάθρα των αγαλμάτων του Απόλλωνα Αγυιέα, προστάτη των οδών και των λεωφόρων για τους πολυτάξιδους Αρκάδες και Τεγεάτες. Αλλά και μνημείο της αγοράς των μαθητών της Τεγέας, με το βήμα των ομιλητών για μαθητές και μη μαθητές: «Τις αγορεύειν βούλεται;».

Νότια της εξέδρας οι κυπαρισσένιοι κίονες του Ναού του Οδυσσέα, που τον έχτισε στη Σκοπή του Βορείου Όρους επιστρέφοντας από την ομηρική Ιθάκη στον τόπο που τον γέννησε, την Αρκαδία της ιστορίας και του μύθου, του Πάνα και των δρυάδων νυμφών. Εδώ που συναντούνται οι πολιτισμοί και αγκαλιάζονται οι άνθρωποι. Γιατί… «ΑΡΚΑΔΕΣ ΕΣΜΕΝ», όλοι Αρκάδες είμαστε. Στη χώρα της Ειρήνης και της συναδέλφωσης  των λαών.

Η «ΝΕΑ ΠΑΙΔΙΚΗ ΧΑΡΑ» είναι ένας ξεχωριστός κόσμος για τα παιδιά του Γυμνασίου ΤΕΓΕΑΣ που σηκώνουν τα χέρια ψηλά και φωνάζουν: «Θέλω φτερά! Θέλω όνειρα!». Ένα μέσο έκφρασης για τα δικά τους χέρια.

Τα παιδιά παίζοντας βρήκαν και τη σωστή ονομασία του Πάρκου: «ΕΚΘΕΣΙΑΚΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΡΚΟ». Γιατί σ’ αυτό το χώρο κυριαρχούν δυο εκθέσεις. Η «ΔΙΑΡΚΗΣ ΕΚΘΕΣΗ ΛΑΪΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ» που στεγάζεται στο ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΕΓΑΡΟ του Τεγεατικού Συνδέσμου, Και η περιοδική  έκθεση «ΟΛΥΜΠΙΣΜΟΥ, ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ», που βρίσκεται από το 1988, μετά από πρόταση του Συνδέσμου Επιστημόνων Τεγέας, στη ΒΔ γωνία του Πάρκου. Έτσι και η ΝΕΑ ΠΑΙΔΙΚΗ ΧΑΡΑ αποτελεί κομμάτι αυτής της έκθεσης. Είναι στοιχείο και έκφραση ταυτότητας πολιτισμού. Και οτιδήποτε δημιουργείται και έχει δική του ταυτότητα, αποτελεί «περίπτερο» του ΕΚΘΕΣΙΑΚΟΥ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ. Τέτοια είναι και η Αψίδα της Μεγάλης Παλαιάς Επισκοπής Τεγέας  που το πρωτότυπό της βρίσκεται στο κέντρο της μεγάλης ανασκαφής. Η αψίδα είναι δίπλα στη Βασιλική του Θύρσου που περιμένει κάθε 15Αύγουστο την εικόνα με το σκήνωμα της Παναγίας. Με την ευγενική μορφή του Χριστού που κρατάει στα χέρια του σα φασκιωμένο μωρό την ψυχή της Παναγίας για να την οδηγήσει στον Παράδεισο των Ουρανών. Παραστεκάμενοι γύρω από το σκήνωμα της Παναγίας οι συνεσταλμένες μορφές των 12 Αποστόλων που  ήρθαν «εκ περάτων της Γης», κατά τα Ιερά Κείμενα, για το τελευταίο και υπέρτατο καθήκον προς τη μητέρα του Δασκάλου τους. Πώς; Είναι το πρώτο θαύμα της Κοιμωμένης Παναγίας που μας ήλθε ως εικών από το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων και την υποδέχτηκε με τιμές αρχηγού κράτους ο Λαός της Τρίπολης. Και το επαναλαμβανόμενο θαύμα κάθε χρόνο με τη συρροή των χιλιάδων Ισαποστόλων για να παρακολουθήσουν και να συμμετάσχουν στην Εκφορά της εικόνας της Παναγίας.

Είναι μια δραματοποίηση της εκκλησιαστικής ιστορίας, που μόνο με τις αρχές της Αριστοτελικής Ποιητικής μπορεί να γίνει κατανοητή και ιδιαίτερα τον ορισμό της τραγωδίας. «Έστι ουν τραγωδία μίμησις πράξεως σπουδαίας και τελείας..». Και η Εκφορά της εικόνας της Παναγίας ως μεσαιωνικό δρώμενο πράξεως, της Κοίμησης της Θεοτόκου, είναι μίμηση πράξεως. Που είναι και σπουδαία και τέλεια. Τέλεια, γιατί ξεκινάει ως «Κοιμωμένη» από την Εκκλησία Της για να καταλήξει κατά την επιστροφή ως «Υπέρμαχος νικηφόρος στρατηγός», κατά την ιερή ρήση της εισαγωγής των χαιρετισμών  της Θεοτόκου «τη υπερμάχω στρατηγώ τα νικητήρια, ως λτρωθείσα των δεινών ευχαριστήρια».

«Μέγεθος εχούσης». Η Εκφορά πρέπει να έχει λογική διάρκεια και μήκος. Από το 1988 ο Σύνδεσμος Επιστημόνων Τεγέας προσέθεσε το πρώτο μήκος των 600 μέτρων και από το 2000 μ.Χ. το μήκος των 750 μ.  Αυτά τα 150 μ. που προστέθηκαν μπορούν να δεχτούν άλλους 500 «Ισαποστόλους» στην κατανυκτική εκφορά με το λυτρωτικό χαρακτήρα που αποκτά η συμμετοχή των πιστών στη λειτουργία, όπως ορίζεται από την ουσία της Ορθοδοξίας.

Αυτό που αγνοεί ο «αμαρτωλός  εγγονός» του Βασίλη του Ψυχογυιού είναι πως η    Κοιμωμένη Παναγία ακολουθεί μια διπλή πορεία, προς τον Παράδεισο των Ουρανών που την οδηγεί ο ίδιος ο Χριστός και προς τον Παράδεισο της Εκκλησίας του Χριστού στον οποίο τη συνοδεύουν οι 12 Απόστολοι και κατά τον 15Αυγουστο οι 1000 τυχεροί Ισαπάστολοι. Αν, όπως ερμηνεύει ο Μέγας Βασίλειος, ο Παράδεισος της ΕΔΕΜ, που παρίσταται και στην Εκκλησία του Θύρσου, είναι σύμβολο της Εκκλησίας του Χριστού, τότε ο αμαρτωλός εγγονός εμποδίζοντας την Παναγία να προσεγγίσει την Εκκλησία του Χριστού διαπράττει «ΥΒΡΙΝ» με ό,τι συνεπάγεται αυτό κατά την Αριστοτελική ερμηνεία της τραγωδίας.

Η Εκφορά, όπως και η ελληνική τραγωδία, έχει Αρχή, Μέση και Τέλος. Που όπως προείπαμε συμβολίζει το θρίαμβο της Εκκλησίας του Χριστού.

                Δίπλα στην Εκκλησία του Θύρσου υπάρχει ο παρεκκλήσιο της Αγίας Τριάδος που συμβολίζει το μεγαλείο της Δημιουργίας και το Θρίαμβο της Ορθοδοξίας «ΑΓΙΟΣ, ΑΓΙΟΣ, ΑΓΙΟΣ, ΑΓΙΟΣ ΚΥΡΙΟΣ Ο ΘΕΟΣ ΣΥΝ ΥΙΩ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙ ΑΓΙΩ», κατά την επιγραφή του δαπέδου της μικρής εκκλησίας.

Στην κάμψη της στροφής της Λεωφόρου Απόλλωνος δεν υπάρχει πια ο βωμός του Χρυσού Απόλλωνα με το περίφημο επίγραμμα ευσέβειας, το Τάμα του Φιλοκράτη,  για το θεραπευτή θεό Απόλλωνα.

ΦΙΛΟΚΡΑΤΗΣ ΔΑΜΟΝΙΚΟΥ

ΥΠΕΡ ΤΟΝ ΥΙΟΝ ΔΑΜΟΝΙΚΟΝ

ΑΝΕΘΗΚΕ ΤΟΝ ΒΩΜΟΝ

ΚΑΙ ΕΧΡΥΣΩΣΕ ΤΟ ΑΓΑΛΜΑ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΟΣ.

Αλλά, όπως προέλεγε και η προφητεία της Ερατώς «ΧΑΙΡΕ ΑΠΟΛΛΟΝ!»,

Χαίρε, ο χρυσώ ενδυθείς Άπολλον.

Χαίρε, αγλάισμα πόλεως και Αρκάδων καύχημα.

 Ότι από του σώματός σου νέος Οίκος Κυρίου γενήσεται,

 αγάπης εμπλεως και ου χρυσού και πορφύρας δεόμενος. Ο  Ναός του Απόλλωνα έγινε εκκλησία του Χριστού με μήκος κλίτους 45 μ.

Οι ευσεβείς πιστοί του Χριστού σεβάστηκαν το βωμό σαν έκφραση μεγάλης ευσέβειας. Και τον βρήκε μετά από δύο χιλιετίες η Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή (τέλη 19^ου αιώνα μ.Χ.) και τον φύλαξε στις αποθήκες του μεγάρου της περίφημης Γεωργικής Σχολής. Αλλά μαζί με την καταστροφή του Μεγάρου (Ιούνιος 1972) τον εξαφάνισε ο Μεγάλος αμαρτωλός του Τ.Σ. Καραμεσούτης. Γιατί το Μέγαρο και τα μάρμαρα δεν του έφερναν, λέει, έσοδα στον Τεγεατικό.  Έπασχε ο Χριστιανός από την αρρώστια του Τεγεατικού, που οι ειδικοί αποκαλούν «εμπορικό σύνδρομο».  Από αυτό που πάσχει δυστυχώς  και ο εγγονός του Βασίλη του Ψυχογυιού που κουβάλησε στην παιδική χαρά ένα παράξενο τσιμεντένιο ομοίωμα εκκλησίας για να το βλέπουν τα παιδιά και το μουτζώνουν. Αλλά αυτός, κατά τη συμβουλή κάποιου Ριζιώτη, πιστεύει πως θα τον βοηθάει σε πανηγύρια και γάμους. Τη λύση θα δώσει ο Μεγάλος θεός Διόνυσος με το ιερό φυτό του, τον κισσό, προκαλώντας αυτό που αποκαλούμε στο περιβάλλον «αισθητική ταφή». Οι φύση και οι προστάτες της πάντα βρίσκουν τη λύση.

Να δούμε και το ιστορικό του. Αυτό το διαβολόπραμα το έφερε στην Επισκοπή ο Βουνανιώτης Πρόεδρος Αθανάσιος ο «μικρός», αφού φέσωσε τον Τεγεατικό 25 χιλιάδες Ευρώ. Τους κουβαλούσαν στα δικαστήρια αστυνομία και αρχαιολόγοι. Τελικά αθωώθηκαν, αλλά δεν δικαιώθηκαν ποτέ. Γιατί κανένα από τα μέλη του Τεγεατικού δεν τους παρέπεμψε στα ποινικά για βλάβη του Συνδέσμου 25,000 ευρώ, δηλαδή για κακούργημα.

Οι Τεγεάτες αποκαλούν το «διαβολόπραμα» «εκκλησιά των δαιμονισμένων» γιατί καθώς το πέταξαν «μεγαρισμένο» (από τη λέξη μέγαρο βγαίνει η λέξη μαγαρισμένος) ανάμεσα στις παράγκες, ο παρακείμενος παραγκολόγος κάθε φορά που ακουγότανε ψαλμός ή το «ευλόγησον Δέσποτα»,  συνόδευε πότε με Παναγίες, πότε με Χριστούς και πότε με καντήλια. Άντε τώρα να πείσεις τους Τεγεάτες πως δεν ήταν «δαιμονισμένος»!

Καθώς η Κοιμωμένη Παναγία μεταφέρεται από τον Παράδεισο της ΕΔΕΜ στις Ανατολικές Πύλες του Παραδείσου (δυο πέτρινοι παραστάδες δεξιά και αριστερά φέρουν τα ονόματα των ποταμών του Παραδείσου ΤΙΓΡΙΣ και ΕΦΡΑΤΗΣ, αλλά και τα σύμβολά τους, τον κισσό και τα καλάμια), η Λεωφόρος Απόλλωνος μετασχηματίζεται σε Λεωφόρο Παραδείσου. Αλλά όταν η Ιερή Πομπή μπαίνει στα μεσαιωνικά τείχη της καστροπολιτείας και ο αναγνώστης διαβάζει τη δραματικό παρακλητικό του 1296, τότε και η Παναγία μετασχηματίζεται σε Πλατυτέρα των Ουρανών. Όλο το εκκλησίασμα καθώς μαθαίνει πως η πόλη που μόλις ελευθερώθηκε θα καταστραφεί και τα τείχη θα κατεδαφιστούν, παρακαλεί την Παναγία όπως αγκάλιασε το Χριστό που ήταν όλοι οι ουρανοί μαζί, έτσι να αγκαλιάσει και να προστατέψει την πόλη που χάνεται. «1. Τείχισον ταις σαις αγκάλαις πόλιν ολουμένην η Πλατυτέρα των Ουρανών και δεξαμένη τον οίκτον των ελεούντων Σε Θεοτόκε. 2. 3…».

Μετά το πέρασμα της Πύλης ακολουθεί το Φρέαρ της Παναγίας πάνω στο οποίο ο Μικρός Βασίλειος αρνείται να τοποθετήσει επί 12 χρόνια την αεραντλία, τον Πύργο του Τεγεατικού, που κάποτε (από το 1886)πότιζε χιλιάδες ανθρώπους και ζώα του Μεγάλου Πανηγυριού. Αυτό που για 30 χρόνια το ζεύγος των διαχειριστών του Τουριστικού Περιπτέρου (γιατί τους φυλάνε ακόμα και τους καμαρώνουν;) το έχει μετατρέψει σε Αποχωρητήριο Στερεών Αποβλήτων. Και Νότια, για να μη φαίνεται το αίσχος, σηκώσανε μια λαμαρινόπορτα, σύμβολο ντροπής για το Βασίλη και την παρέα του. Αλλά και για όλα τα μέλη του Τεγεατικού.  Ήμαρτον, Θεέ μου!

Ας δραστηριοποιηθούν κάποιοι, αν δεν μπορεί ο «μέγας» Βασίλειος, ώστε πάνω στο ΦΡΕΑΡ να τοποθετηθεί ο Πύργος του Τεγεατικού. Το ακριβές αντίγραφό του που το έχει πληρώσει ο Σύνδεσμος με 250 χιλιάδες δραχμές και έφτασε από την Ιεράπετρα της Κρήτης με την ευγενή φροντίδα, προσωπική δαπάνη και αγάπη  ενός ευγενή Τεγεάτη, περιμένει καρτερικά πάνω από 12 χρόνια. Δεν είναι αρκετά κ. Πρόεδρε; Δέστε το και σεις σα Νέα Παιδική Χαρά. Εμείς εκτός από τους χιλίους Ισαποστόλους της Εκφοράς υπολογίζουμε και σε άλλες 10 και μέχρι 50 χιλιάδες επισκέπτες. Ένα λαμπρό ξεκίνημα και για το Νέο Διαχειριστή του Τουριστικού Περιπτέρου. Που θα βοηθήσει Τεγεατικό, Τεγέα και Αρκαδία. Ένας μικρός Παράδεισος στα σπλάχνα ενός Μεγάλου Παραδείσου, της Αρκαδίας του μύθου και της ουτοπίας που τόσοι την είδαν ως τη χώρα του ονείρου και του αληθινού Παραδείσου.

Παναγιώτης Φ. Δαλαμάγκας

                                                                (http://arethusa.wordpress.com)